Để làn da làm quen với RETINOL/TRETINOIN

Có lẽ nói về Tretinoin/Retinol đã có quá nhiều người và hàng trăm bài viết chứa đầy những thông tin bổ ích cũng như tác dụng thần kỳ của chúng, thế nhưng mình vẫn muốn viết thêm một bài nữa về nó bởi mình tin những điều mình nói sau đây có thể bạn chưa biết!

Mình sẽ bỏ qua luôn định nghĩa về 2 chất này vì các bạn có thể dễ dàng google chúng, thậm chí cả tác dụng phụ  và công dụng của chúng cũng có thông tin chi tiết hết mức rồi. Mình chỉ muốn nhắc lại một định nghĩa quan trọng nhất đó là:

 

Tretinoin và Retinol KHÔNG phải là 2 chất TẨY DA CHẾT hoá học.

 

Chắc các bạn ngạc nhiên lắm bởi khi dùng Tre/Re bạn không tránh khỏi việc bong da, da khô sần… giống như khi dùng AHA/BHA nồng độ cao, thậm chí còn cảm giác như da mỏng đi, đỏ và rát, đúng không? Nhưng mình chắc chắn, khi dùng Tre/Re các bạn vẫn sẽ cần tới AHA (ít nhất là vậy) không chỉ 1 tối/tuần đâu, lý do mình sẽ nêu sau đây.

 

Nào, vậy thì chúng ta cần phải đồng thuận với nhau rằng Tre/Re là 2 chất thúc đẩy quy trình thay tế bào biểu bì mới nhanh hơn (cũng giống như cách thức hoạt động của TDC hoá học, điều này dễ gây nhầm lẫn nè) nhưng điểm khác biệt cơ bản nhất quyết định vì sao bạn lại cần cả 2 thứ trong cùng 1 routine, đó là:

TDC hoá học nói chung hoạt động theo cách làm mềm/tan rã lớp biểu bì chết phía trên bề mặt da, giúp chúng bong ra dễ dàng hơn, khiến cho quá trình thay mới biểu bì nhanh hơn và điều này kích thích cơ thể phải tự đẩy nhanh việc tái tạo lớp biểu bì mới. Điều này dễ dẫn đến tình trạng over-exfoliating, đó là khi bạn cảm thấy da mình mỏng rát và nhạy cảm hơn, thậm chí còn nổi mụn nhiều hơn và khó tiếp nhận các sản phẩm dưỡng da khác.

Tre/Re nói chung hoạt động theo cách thấm qua lớp biểu bì xuống sâu hơn, nơi có các sợi elastin, nói khác hơn là kích thích/hoạt động từ dưới lên trong khi TDCHH hoạt động từ trên xuống, Tre/Re kích thích sản sinh tế bào biểu bì mới mạnh mẽ, vươn lên từ sâu dưới bề mặt da, vực dậy những sợi elastin đã gãy đổ do lão hoá, và đẩy dần lớp biểu bì chết phía trên bề mặt rụng dần một cách tự nhiên. Nói đến đây chắc bạn đã hiểu, lớp biểu bì trên cùng (hay chính là lớp da chết) đã bị đẩy ra một cách “thô bạo” mà không có sự hỗ trợ thì sẽ giống như một bức tường đã cũ đang tróc dần lớp vôi vữa bên ngoài, tất nhiên sẽ lâu hơn và không thể đồng đều như khi có sự can thiệp của một người thợ lành nghề, cạo vữa và bả lại phẳng phiu (cách mà AHA bấy lâu nay vẫn làm).

Điều nguy hiểm mà nhiều người lầm tưởng nhất, đó chính là Tre/Re làm da mỏng đi, nhạy cảm hơn rồi thì chỉ nên dưỡng ẩm thật tốt thôi, không nên dùng thêm acids làm gì, chỉ làm tăng sự nhạy cảm của da lên (cái này mình đồng ý rằng không nên dùng nhóm acids nồng độ cao lên da đang tái tạo). Vậy thì giải pháp sẽ là gì và làm thế nào để bắt đầu dùng Tre/Re mà không lo da bị

khó ở?

Trước hết, bạn cần phải tập cho da làm quen với Tre/Re theo từng bước và nghe ngóng từng bước một:

 

– Da nào cũng nên bắt đầu từ Retinol nồng độ thấp 0,5% hoặc 1% bằng cách thêm vào routine buổi tối của mình 1 tuần/1 lần, an toàn nhất là bôi sau lớp kem dưỡng, nếu thấy êm thì tuần sau có thể bôi sau lớp serum luôn.

Sau đó 2-3 tuần, bạn hãy đẩy lên thành 2 tối/tuần, mỗi lần cách nhau 3 ngày, nếu như sau tuần này bạn vẫn thấy êm, không cảm thấy gì ngoài việc da bắt đầu dày sần lên, có thêm mụn ẩn thì tuần tiếp theo hãy bôi Re sau lớp toner để Re phát huy tác dụng tốt hơn nhé.

 

– Ở giai đoạn này, hãy giữ nhịp độ dùng AHA tối thiểu 2 lần/tuần, Re 2 lần/tuần, các tối còn lại thì dùng routine dưỡng bình thường. Trong quy trình dưỡng da này, hãy sử dụng B3, B5 liên tục sáng tối, nếu tối nào dùng treatment thì bỏ qua B3 (vì giai đoạn này kết hợp B3 cùng với treatment mà da chưa quen dễ bị kích ứng lắm)

 

– Vậy là 3 bước trên cũng đã tốn ít nhất của bạn 2 tháng nếu hợp, 3 tháng nếu da đỏng đảnh hơn. Bạn sẽ tiếp tục dùng AHA 2 tối/tuần và Re thì nâng lên 3 tối/tuần, 2 tối còn lại nên tập trung dưỡng ẩm phục hồi da, nếu da đang không có mụn viêm, hãy thử thêm ceramides vào routine của mình nhé. Da của bạn sẽ bóng khoẻ hơn hẳn ngay!

 

Sau khi đã dùng hết 1 tuýp Retinol 1%, mình chắc rằng bạn đã thấy da của mình bắt đầu tiến triển chậm hơn, đây chính là lúc bạn bắt đầu với Tretinoin. Đối với da khô/thường/không có mụn, mình khuyên bạn nên bắt đầu với Tre 0,025%, còn đối với da dầu/mụn/mụn ẩn, viêm, mình khuyên bạn nên bắt đầu với Tre 0,05%. Hiện giờ Tretinoin của Obagi đang được ưa chuộng nhất, mình khuyên bạn nên bắt đầu với Tre dạng cream nếu da bạn khô/quá nhạy cảm, và Tre dạng gel nếu da bạn đang dầu mụn/lcl to. Routine thêm Tre vào sẽ phải được bạn ghi chú cẩn thận và theo đúng lịch vì nếu chỉ chậm đi 1 ngày hoặc sớm hơn 1 ngày, da của bạn sẽ có sự thay đổi đáng kể không mong muốn. Nào hãy cùng bắt đầu nhé:

 

 

Tối đầu tiên sử dụng Tre, bạn hãy ngưng sử dụng bất kể treatment nào tối thiểu 2 ngày trước đó nhé. Bạn hãy cứ dùng toner và serum B5 như bình thường, có thể dùng thêm oil, đợi khô hẳn rồi mới dùng 1 hạt đậu Tre bôi lên cuối cùng. Ở giai đoạn này mình thường skincare sớm, khi nào mình leo lên giường đi ngủ lúc đó mới bôi Tre để tránh việc da đã bôi Tre rồi còn dùng điện thoại chiếu trực tiếp vào do Tre khá nhạy cảm với ánh sáng và có thể khiến da mình bị kích ứng. Tuần đầu tiên này bạn nên dùng Tre liên tục 2 buổi tối rồi nghỉ nốt tuần, routine buổi sáng ngay sau đó hãy dưỡng ẩm nhiều hơn bằng cách dùng thêm HA hoặc double layer serum B5 kèm xịt khoáng kẹp giữa 2 lớp để da được no nước. Cách cấp ẩm này sẽ làm lớp biểu bì trên cùng mềm hơn (để sau đó dùng AHA sẽ êm hơn và tránh tình trạng bong da gây mốc da, khô da sau đó)

Tuần đầu tiên này bạn sẽ thấy da khô hơn 1 xíu và có thể có nhiều mụn đầu đen/mụn cám hơn, do Tre đã bắt đầu thúc đẩy quá trình thay da mới nhanh hơn rất nhiều so với Re. Bạn hãy dùng AHA 2 tối liên tiếp ngay sau khi kết thúc 2 tối dùng Tre, các tối sau đó chú trọng cấp ẩm cho da hơn nhé.

 

Tuần này phải bắt đầu đúng 7 ngày sau tối đầu tiên dùng Tre. Bắt đầu từ tuần này, hãy dùng Tre 3 tối/tuần liên tiếp và giữ nhịp độ đó suốt 1 tháng tiếp theo, những tối sau hãy nhớ dùng AHA 2 lần/tuần đối với da khô/thường/nhạy cảm, đối với da dầu/mụn hãy nhớ dùng AHA hẳn 3 tối. Buổi sáng vẫn cấp ẩm đầy đủ hơn mức bình thường, vì da sẽ khô hơn nên đừng ngần ngại dùng B3, B5, HA trong cùng 1 buổi nhé.

 

 

Khi da đã bắt đầu quen với Tre, việc giữ nhịp độ tiêu chuẩn của routine là hết sức cần thiết. Ngoài ra bạn có thể bắt đầu thêm vào các loại mask làm sạch (mud/clay/activated charcoal) để làm sạch bã nhờn đối với da dầu mụn, mask cấp ẩm/làm dịu/phục hồi đối với da khô/nhạy cảm. Các loại mask chỉ nên dùng vào các buổi tối không dùng Tre, khi dùng Tre thì routine cần tối giản để Tre phát huy tối đa hiệu quả và không có phản ứng phụ với các sản phẩm khác.

Ở giai đoạn này, da đã có những thay đổi tích cực rõ rệt nhưng vẫn chưa hoàn toàn được như ý muốn, việc bạn cần làm chỉ là nghiêm túc thực hiện đúng lịch trình và kiên nhẫn chờ đợi.

 

 

– Mụn sần, mẩn, li ti nhiều hơn: Do Tre hoạt động hiệu quả nên những tích tụ dưới da này được đẩy lên nhanh hơn, Tre không gây cho da bạn những tích tụ này, không gây mụn viêm mà trái lại nó làm da được thanh lọc nhanh hơn rất nhiều. Bạn có thể khó chịu với tình trạng này, nhưng nếu được làm sạch kỹ càng, kết hợp với loại AHA phù hợp, tình trạng này sẽ nhanh chóng được cải thiện ở tuần tiếp theo.

– Da bị đỏ, rát, ngứa châm chích và khô: Bạn có thể sẽ muốn xem lại sản phẩm cấp ẩm của mình, việc cấp ẩm chưa hiệu quả và độ phục hồi chưa đủ nhanh sẽ gây ra tình trạng này. Giải pháp ở đây là bạn hãy thay đổi sản phẩm chất lượng tốt hơn, cấp ẩm hiệu quả hơn nhé. Nhất là ban ngày, nếu cảm thấy chưa đủ, hãy dùng thêm kem dưỡng trước kem chống nắng nhé.

– Những tối dùng Tre thì hôm sau da rất đẹp, chỉ vài ngày sau da lại bắt đầu xấu hơn: vì bạn đang chỉ bắt đầu dùng Tre nên sẽ thấy rõ điều đó. Tuy nhiên mình không khuyên bạn dùng Tre liên tục nhiều hơn 3 tối/tuần ở giai đoạn này vì đơn giản là da bị thúc ép thay mới quá nhanh sẽ chỉ khiến lớp da mới tái tạo yếu hơn, và ngay khi bạn ngừng/trót quên dùng Tre đúng lịch thì da bạn sẽ xấu đi nhanh chóng, thậm chí mọc thêm mụn ngay lập tức (chẳng khác nào kem trộn nhỉ?) Nhưng bạn chỉ cần kiên nhẫn dùng hết 1 tuýp Tre đầu tiên theo đúng lịch trình, sau đó vẫn giữ lịch đó và tăng nồng độ Tre lên thì da sẽ được cải thiện ngay lập tức.

Mình muốn nhắc lại một lần nữa rằng Tretinoin hay Retinol đều là những hoạt chất biệt dược, nghĩa là phải được theo dõi/kê đơn/hướng dẫn chi tiết trong suốt quá trình bạn sử dụng bởi chúng đều có những tác động đáng kể lên da của bạn. Việc thận trọng và từng bước làm quen với chúng là điều vô cùng quan trọng, dù tình trạng da của bạn đang như thế nào đi chăng nữa thì việc nhảy cóc quy trình cũng chỉ khiến da của bạn tệ hơn chứ không hề tốt lên như bao lời quảng cáo hấp dẫn. Những hoạt chất này có thể mang lại cho bạn một làn da mà bao năm bạn mong mỏi, nhưng những tác dụng phụ của chúng thì không thể đùa được, chính vì vậy mà trước khi dùng bạn hãy chắc chắn rằng mình được trang bị đầy đủ kiến thức và có người theo dõi/hướng dẫn để điều chỉnh routine giúp bạn mỗi khi bạn cảm thấy có những sự thay đổi bất thường trên da nhé.