Tìm hiểu về cây Yacon ( sâm đất) Địa Tàng Thiên ???? -Được gọi nhiều tên khác nhau như Sâm Fanxifan, Sâm Đất, Sâm Khoai,????Củ Địa Tàng Thiên, Thượng Đẳng Sâm., tên khoa học Smallanthus sonchifolius (Asteraceae). là một loại củ hình dáng giống củ Khoai lang, chứa nhiều nước, có vị ngọt mát, hoa giống hoa cúc.
Nội dung bài viết:
Địa Tàng Thiên là gì?
Cây địa tàng thiên du nhập từ Tây Tạng và được đồng bào vùng cao trồng và sử dụng để ăn vặt, giải khát. Tại Việt Nam, Địa Tàng Thiên được trồng khá nhiều tại Lâm Đồng và một số tỉnh miền núi phía bắc, nơi có độ cao trên 1000m.
Địa tàng thiên Yacon là loại cây lâu năm được trồng ở vùng Andes (dãy núi dài nhất thế giới, gồm một chuỗi núi liên tục chạy dọc theo bờ tây lục địa Nam Mỹ). Nó được biết đến với thân rể củ giòn, có vị ngọt đặc trưng của nó. Cấu trúc và hương vị đã được mô tả như là một sự pha trộn dịch vị giữa một quả #táotươi và #dưahấu. Nó đã được giới thiệu vào thị trường nông sản và các cửa hàng thực phẩm thiên nhiên ở Mỹ.
Địa Tàng Thiên ở Việt Nam có nguồn gốc ra sao?
Tại Việt Nam, Sâm Yacon đã được PGS.TS Trần Văn Ơn (Đại Học Dược Hà Nội) nghiên cứu và cùng bà con Hà Nhì phát triển tại vùng Y Tý (Lào Cai) có độ cao 1,800m so với mặt nước biển (cao hơn Sa Pa).
Phần rể tích trữ lớn và ăn được, phần lớn là các đường Oligosaccharid (nên cơ thể không hấp thụ được) tạo cho nó một hương vị ngọt ngào và làm cho Yacon được sử dụng phổ biến cho bệnh nhân tiểu đường, người béo phì thèm ăn ngọt,…tác dụng giải rượu, chống táo bón.
Các tác dụng chính:
– Vì nó có nhiều công dụng không cần bàn cãi: Bồi bổ sức khỏe; Chống tiểu đường; Hạ đường huyết; Chữa đau loét hành tá tràng, dạ dày; Giải độc gan (uống rượu mà ăn nó rất khó say); Giàu saponin (chống lão hóa), hỗ trợ giảm cân, trị đầy hơi táo bón, tốt cho ng già đến trẻ nhỏ.
– Vì nó có thể chế biến được rất nhiều món ăn: Canh bò gà; súp gà; các loại lẩu (trừ lẩu hải sản, do sâm có tính hàn); các món xào; món cho người ăn chay (với đậu phụ, mì và nấm);…
– Đặc biệt thơm ngon, vị ngọt thay thế mì chính.
– Có thể ăn sống như củ đậu (thơm mát hơn rất nhiều), làm các món kem, sinh tố, sa lat…
Cách sử dụng sâm đất Địa Tàng Thiên
Người Tây Tạng chỉ cần chùi sạch là thưởng thức được ngay thôi ạ, tươi sống, ngay và luôn, như ăn lê, táo, khoai lang, rất thơm ngon và bổ dưỡng.
Hoặc người Tây Tạng giã, ép củ sâm lấy nước uống, còn bã thì hấp lên làm bánh, để ăn dần như lương khô. Các thiền sư Tây Tạng tịch cốc thì mỗi ngày chỉ cần ăn vài cái bánh như vậy thôi, nhưng vẫn đầy đủ chất dinh dưỡng và sức khỏe để tham thiền, tu tập.
Cách chế biến sâm Ycon- sâm đất
* Các món ăn chế biến với Thượng đẳng sâm được người Tây Tạng gọi là “Suối nguồn tươi trẻ”, vì nó rất bổ dưỡng, tươi mát, ngọt ngào, khoan khoái.
Cách nấu canh gà (hoặc sườn lợn): Gà (sườn) chặt miếng vừa ăn; gọt, thái sâm thành khúc như thái củ cải trắng, cho vào nồi cùng đun. Gia vị: Gừng, nghệ, rau mùi…, chỉ cho muối tinh, không dùng mì chính hay bột ngọt.
Các món xào với thịt bò, lợn… các loại: gọt sạch sâm, nạo như sợi miến (nạo đu đủ, cà rốt), xào cùng thịt. Nhớ chỉ cho muối. Cũng có thể làm món nộm rau quả, sa lát… theo cách này.
Nấu lẩu: Cắt lát như các củ quả dùng ăn lẩu khác (như khoai tây, khoai sọ), cho vào nồi. Chỉ cần bỏ sâm không cần cho mỳ chính, vẫn rất ngọt. Không dùng với lẩu hải sản.
Nấu chay: nấu sâm với mì, miến, đậu phụ hoặc nấm. Hoặc giã củ sâm lấy bột, hấp lên làm bánh, để ăn dần như lương khô (các chùa Tây Tạng rất hay dùng bánh này).
Ép lấy nước, hoặc cho vào máy xay, sẽ có món sinh tố; cho vào tủ lạnh làm kem…
Bảo quản sâm và các chú ý ăn kết hợp với gì?
– Vì sâm lạnh, khi nấu ăn cần có gừng tươi hoặc nước gừng.
– Sâm lạnh nên không nấu với các món hải sản.
– Các món nấu với sâm chỉ cho muối trắng, dùng sâm thay thế mì chính, bột ngọt.
– Cần tăng hương vị thì cho thêm rau mùi hoặc hạt rau mùi nghiền nhỏ hoặc hạt tiêu.
BẢO QUẢN nơi khô thoáng, chỉ khi sử dụng mới rửa sạch và gọt vỏ, tránh để củ bị xước sẽ tiết ra các chất màu đen (chính là tinh chất saponin).
Hoặc gọt rửa sạch sẽ, cắt khúc, cho vào hộp kín, để trong ngăn mát tủ lạnh. Khi chế biến sẽ đem ra
