Viêm mũi xoang cấp tính: định nghĩa, nguyên nhân và phòng bệnh

Viêm mũi xoang cấp tính: định nghĩa, nguyên nhân và phòng bệnh. Viêm mũi xoang được hiểu theo nghĩa rộng là viêm mũi và các xoang cạnh mũi gây ra một nhóm các rối loạn.

Phân loại viêm mũi xoang theo thời gian bị viêm gồm có: cấp tính (từ 4 tuần trở lại), bán cấp tính (4-12 tuần) và mạn tính (trên 12 tuần). Có thể phân chia thành viêm mũi xoang cấp tính tái phát (lớn hơn hoặc bằng 4 đợt trong một năm mà không có triệu chứng của viêm mũi xoang mạn tính) và viêm mũi xoang cấp tính kịch phát.

1. Sau cảm cúm (viêm nhiễm virus đường hô hấp trên)

Viêm mũi xoang do nhiễm khuẩn cấp tính điển hình thường bắt đầu với viêm nhiễm virus đường hô hấp trên kéo dài hơn 10 ngày. Trong một số trường hợp, viêm mũi xoang nhiễm khuẩn cấp tính thứ phát do hậu quả của sự bít tắc lỗ thông mũi xoang (do phù nề niêm mạc) và có thể do sự tổn thương hệ thống màng nhầy lông chuyển. Kết quả cuối cùng là ứ đọng chất nhầy trong xoang và tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Các tác nhân phổ biến nhất gây ra viêm xoang cấp tính bao gồm Streptococcus Pneumonia, Haemophilus Influenza, và Moraxella Catarrahalis.

– Dị ứng.
– Trào ngược dạ dày – thực quản .
– Hít phải các chất kích thích (bụi, khói thuốc lá, hoá chất…).
– Bất thường về giải phẫu mũi xoang (vẹo vách ngăn, xoang hơi cuốn giữa, quá
phát mỏm móc, bóng sàng).
– VA quá phát.
– Chấn thương mũi xoang.
– Các khối u vòm mũi họng.
– Bệnh toàn thân: suy giảm miễn dịch, rối loạn chức năng lông chuyển, bệnh
xơ nang (Cystic fibrosis)…

– Điều trị nguyên nhân gây bệnh
– Điều trị khác:

Cùng với liệu pháp kháng sinh toàn thân, điều trị tại mũi là rất cần thiết:
+ Rửa mũi thường xuyên bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối ưu
trương có thể giúp giữ ẩm và làm sạch dịch trong hốc mũi.
+ Xịt trực tiếp corticoid vào mũi có thể làm giảm tiết dịch (ít gây ảnh hưởng đến toàn thân).
+ Xịt oxymetazoline hydrochloride thời gian ngắn (ví dụ 3 ngày) để giảm các triệu chứng của viêm mũi xoang cấp hoặc tránh viêm mũi xoang cấp chuyển
thành mạn tính. Ngược lại nếu xịt kéo dài có thể làm bệnh nặng hơn.

Sử dụng corticoid toàn thân có hiệu quả chống viêm cao tuy nhiên chỉ sử dụng
giới hạn và cần được kiểm soát cẩn thận.
Các thuốc làm thông mũi và tan nhầy theo đường toàn thân như là guaifenesin có thể giúp giảm các triệu chứng.
Các thuốc đối kháng thụ thể Leukotriene (montelukast, zafirlukast) và thuốc
kháng sinh macrolide có hiệu quả chống viêm, có thể chữa trị có hiệu quả.

Đối với bệnh nhân dễ bị dị ứng, kiểm soát dị ứng là cần thiết để ngăn chặn sự phát
triển của viêm mũi, chính vì vậy có thể ngăn chặn quá trình phát triển thành viêm xoang.

Tiên lượng viêm xoang cấp tính là rất tốt, với ước tính khoảng 70% bệnh nhân
mắc bệnh sẽ tự khỏi mà không được chữa trị. Kháng sinh đường uống có thể giảm thời gian bệnh nhân có triệu chứng. Tuy nhiên trong một số trường hợp viêm xoang có thể gây ra một số biến chứng.

Viêm nhiễm ổ mắt
Viêm màng não
Áp xe ngoài màng cứng
Tắc tĩnh mạch xoang hang
Khối sưng phồng của Pott

– Có chế độ điều trị, nghỉ ngơi và ăn uống hợp lý khi mắc cảm cúm.
– Tránh tiếp xúc với các yếu tố kích thích (bụi, khói thuốc lá, hoá chất…).
– Quan tâm điều trị trào ngược dạ dày – thực quản.
– Giải quyết các bất thường về giải phẫu mũi xoang (vẹo vách ngăn, xoang hơi
cuốn giữa, quá phát mỏm móc, bóng sàng).
– Nạo VA quá phát.
– Điều trị các khối u vòm mũi họng.
– Quan tâm, điều trị các bệnh toàn thân
LIKE VÀ SHARE NẾU THẤY HỮU ÍCH.
Nguồn- Bác sĩ Nguyễn Xuân Dũng- 108
www.facebook.com/nguyen.x.dung