Xoa bóp bấm huyệt là một kích thích vật lý, trực tiếp tác động vào da thịt, thần kinh, mạch máu và các cơ quan cảm thụ gây nên những thay đổi về thần kinh, thể dịch, nội tiết qua đó nâng cao năng lực hoạt động của hệ thần kinh, nâng cao quá trình dinh dưỡng của cơ thể. isuckhoe cùng tìm hiểu .
Nội dung bài viết:
Đối với hệ thần kinh:
Xoa bóp và bấm huyệt tác động trực tiếp lên các thụ cảm thể thần kinh dày đặc ở dưới da tạo ra các phản xạ thần kinh đáp ứng từ đó gây nên tác dụng điều hòa quá trình hưng phấn hay ức chế thần kinh trung ương, gây thư giãn thần kinh, giảm căng thẳng, tăng khả năng tập trung, giảm đau, giãn cơ, và điều hòa chức năng nội tạng. Một số công trình nghiên cứu cho thấy, xoa bóp bấm huyệt còn có tác dụng kích thích thần kinh trung ương tiết ra endorphin gây cảm giác dễ chịu, khoan khoái, giảm căng thẳng, điều này cũng cho phép giải thích hiện tượng “nghiện xoa bóp” ở những người được xoa bóp bấm huyệt liên tục trong một thời gian dài.
Ví dụ: Xoa bóp bấm huyệt lên vùng phản xạ thần kinh thực vật cạnh sống gây ra các ảnh hưởng rõ rệt lên hoạt động của các cơ quan nội tạng, hoặc xoa bóp thường xuyên vùng da đầu sẽ kích thích vỏ đại não, cân bằng quá trình hưng phấn và ức chế, đồng thời máu được tăng cường lưu thông đem chất dinh dưỡng đến cơ quan não bộ làm thư thái đầu óc, giúp tinh thần minh mẫn tỉnh táo. Vì vậy người ta chú trọng xoa bóp, bấm huyệt lên vùng đầu mặt cổ, lưng và thắt lưng cùng, coi đó là vùng tác động chính để chữa các bệnh nội tạng.
Ngoài ra xoa bóp bấm huyệt trực tiếp lên các dây thần kinh hay đám rối thần kinh có thể gây tăng hoặc giảm cảm giác, kích thích vận động, kích thích quá trình phát triển tái sinh nhanh những sợi thần kinh bị tổn thương.
Đối với hệ tuần hoàn và chuyển hóa dưới da:
Đối với huyết động: Một mặt xoa bóp làm giãn mạch, máu được lưu thông, trở lực trong lòng mạch giảm đi, mặt khác xoa bóp trực tiếp đẩy máu tĩnh mạch về tim, do đó xoa bóp vừa giảm gánh nặng cho tim vừa giúp máu trở về tim tốt hơn.
Ngoài ra việc xoa bóp bấm huyệt thường xuyên sẽ sản sinh ra lipoprotein HDL – là một lipoprotein có tỷ trọng ca tốt trong việc phòng chống bệnh xơ vữa động mạch.
Da và tổ chức dưới da có mạng lưới tuần hoàn mao mạch và bạch huyết rất phong phú, khi xoa bóp và bấm huyệt sẽ làm giãn hệ thống mao mạch này làm tăng tuần hoàn và dinh dưỡng tại chỗ.
Có thể nói xoa bóp bấm huyệt là một biện pháp làm tăng dinh dưỡng tổ chức do giãn mạch, tăng tuần hoàn tại chỗ, giảm phù nề, và giảm đau rõ rệt, đặc biệt là đau do co mạch và chèn ép do phù nề. Trong quá trình xoa bóp bấm huyệt sẽ sản sinh chất endorphin như là một morphin nội sinh trong cơ thể (là các nồng độ prostaglandin PGE2 và taurin) làm giãn mạch, giảm sự co thắt các mô cơ, ức chế giảm tiết adrenalin và noradrenalin là các chất hormon làm co mạch. Như vậy xoa bóp bấm huyệt giúp giãn mạch, dẫn đến làm tăng quá trình chuyển hóa tại chỗ, tăng bài tiết và đào thải mồ hôi, tăng bài tiết nước tiểu, tăng quá trình oxy hóa khử, số lượng hồng cầu, tiểu cầu hơi tăng, số lượng bạch cầu, huyết sắc tố cũng có thể tăng. Sự thay đổi nhất thời này có tác dụng tăng cường sự phòng vệ của cơ thể.
Đối với da và tổ chức dưới da:
Da có tầm quan trọng rất lớn đối với cơ thể. Nó bao bọc cơ thể con người và nó có diện tích vào khoảng 15.000 cm2. Trong cơ thể, da thải hơi nước gấp đôi phổi, nó cũng là cơ quan thẩm thấu và hô hấp, da còn tham gia vào quá trình chuyển hóa nước, muối, albumin và vitamin. Da là cơ quan nhận cảm tức là nhận những kích thích nóng lạnh (trong đó có xoa bóp), truyền kích thích vào hệ thống thần kinh trung ương và tiếp nhận những phản ứng trả lời của cơ thể đối với kích thích đó. Vì vậy khi xoa bóp có tác dụng rõ rệt đối với da và tổ chức dưới da và thông qua da ảnh hưởng đến toàn thân.
- Xoa bóp làm bong các tế bào chết làm sạch da và làm cho hô hấp của da được tốt hơn.
- Xoa bóp làm cho mạch máu giãn tăng cường tuần hoàn có lợi cho việc dinh dưỡng ở da, giữ tính đàn hồi của da, kích thích chức năng miễn dịch không đặc hiệu của da, tăng chức năng bảo vệ của da.
- Khi xoa bóp lớp sừng của biểu bì được bong ra mặt khác tăng cường chức năng của tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi nên sự đào thải các chất cặn bã qua các tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn được tốt hơn.
- Ngoài ra xoa bóp làm tăng lưu thông máu và bạch huyết, tăng cường dinh dưỡng da và tổ chức dưới da làm cho da trở nên mịn màng và hồng hào, bởi vậy xoa bóp bấm huyệt được coi là một phương pháp thẩm mỹ cho da.
- Xoa bóp cũng ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và làm tiêu lớp mỡ dưới da.
- Xoa bóp làm bong các xơ dính của tổ chức do chấn thương hoặc vết thương, làm mềm tổ chức sẹo.
Đối với hệ vận động ( gân cơ, xương khớp và dây chằng)
Đối với gân và cơ: xoa bóp bấm huyệt làm tăng tính đàn hồi hoạt động của gân, cơ, phát triển khối lượng cơ, tăng năng lực làm việc, sức bền của cơ, tăng tuần hoàn dinh dưỡng cơ để phòng chống teo cơ cứng khớp. Xoa bóp bấm huyệt còn làm tăng thải trừ nhanh các sản phẩm chuyển hóa của cơ sau vận động (quan trọng nhất là acid lactic) giúp khắc phục hiện tượng co cứng, đau mỏi cơ, mỏi mệt thần kinh sau lao động và tập luyện thể thao.
Đối với xương khớp: xoa bóp bấm huyệt làm tăng hoạt động khớp, tăng tuần hoàn tại chỗ quanh khớp nên có tác dụng tăng cường dinh dưỡng, giảm đau, hạn chế quá trình thoái hóa của xương khớp. Đối với khớp hạn chế vận động, xoa bóp bấm huyệt kết hợp với tập vận động giúp phục hồi khả năng vận động của khớp.
Đối với hệ bạch huyết:
Trong cơ thể con người, ngoài hệ thống mạch máu ra còn có một hệ thống nữa là hệ bạch huyết. Hệ bạch huyết gồm có một hệ thống mao mạch bạch huyết, mạch và bạch huyết trong đó bạch huyết chuyển động. Mạch bạch huyết tựa như một hệ thống lọc loại bỏ chất thừa của chất dịch mô hoặc dịch vệ trong các cơ quan.
Xoa bóp giúp cho việc vận chuyển bạch huyết được tăng cường. Dòng máu va dòng bạch huyết tăng trước tiên tạo điều kiện giảm hiện tượng ngừng trệ và sự tiết dịch ở vùng khớp, ổ bụng và có tác dụng giảm sưng.
