Vắc xin là gì? Có những loại nào? Tại sao cần phải tiêm vắc xin để phòng ngừa bệnh?
Cái tên vắc- xin (tên tiếng Anh là Vaccine )không còn gì xa lạ với chúng ta nữa. Nhưng để hiểu về vắc xin là gì, có những loại nào vắc xin là gì công nghệ 7, vắc xin chết là gì , vacxin sống là gì là gì? Tác dụng của nó cũng như những điểm cần chú ý khi sử dụng vắc xin thì không phải ai cũng biết.
Bài viết sẽ mang đến cho các bạn kiến thức phổ quát hơn về vắc xin trong cuộc sống của chúng ta.
Nội dung bài viết:
Vắc xin là gì?
Edward Jenner được công nhận là người đầu tiên dùng vaccine để ngừa bệnh cho con người ngay từ khi người ta còn chưa biết bản chất của các tác nhân gây bệnh (năm 1796). Louis Pasteur với các công trình nghiên cứu về vi sinh học và miễn dịch học đã mở đường cho những kiến thức hiện đại về vaccine.
Vaccine (phiên âm tiếng Việt: Vắc-xin) là chế phẩm có tính kháng nguyên dùng để tạo miễn dịch đặc hiệu chủ động, nhằm tăng sức đề kháng của cơ thể đối với một (số) tác nhân gây bệnh cụ thể. Các nghiên cứu mới còn mở ra hướng dùng vaccine để điều trị một số bệnh (vaccine liệu pháp, một hướng trong các miễn dịch liệu pháp).
Thuật ngữ vaccine xuất phát từ vaccinia, loại virus gây bệnh đậu mùa nhưng khi đem chủng cho người lại giúp ngừa được bệnh đậu mùa (tiếng Latinh vacca nghĩa là “con bò cái”). Việc dùng vaccine để phòng bệnh gọi chung là chủng ngừa hay tiêm phòng hoặc tiêm chủng, mặc dù vaccine không những được cấy (chủng), tiêm mà còn có thể được đưa vào cơ thể qua đường miệng.
Các loại vaccine
Có ba loại vaccine kinh điển
- Nuôi cấy virus cúm (chủng gây đại dịch năm 1918) phục vụ nghiên cứu và sản xuất vaccine
vaccine bất hoạt là các vi sinh vật độc hại bị giết bằng hóa chất hoặc bằng nhiệt. Ví dụ: các vaccine chống cúm, tả, dịch hạch và viêm gan siêu vi A. Hầu hết các vaccine loại này chỉ gây đáp ứng miễn dịch không hoàn toàn và ngắn hạn, cần phải tiêm nhắc nhiều lần. - Vaccine sống, giảm độc lực là các vi sinh vật được nuôi cấy dưới những điều kiện đặc biệt nhằm làm giảm đặc tính độc hại của chúng. vaccine điển hình loại này thường gây được đáp ứng miễn dịch dài hạn và là loại vaccine được ưa chuộng dành cho người lớn khỏe mạnh. Các vaccine ngừa bệnh sốt vàng, sởi, bệnh ban đào và quai bị đều thuộc loại này.
- Các “toxoid” là các hợp chất độc bị bất hoạt trích từ các vi sinh vật (trong trường hợp chính các độc chất này là phương tiện gây bệnh của vi sinh vật). Ví dụ: các vaccine ngừa uốn ván và bạch hầu.
vaccine sống ngừa bệnh lao không phải là dòng vi khuẩn lao gây bệnh, mà là một dòng lân cận được gọi là BCG
Tại sao cần tiêm vắc- xin?
Lợi ích của tiêm vắc-xin
Trước khi vắc xin tiêm chủng được phát minh đã có rất nhiều trẻ em bị tử vong bởi bạch hầu, uốn ván, ho gà, lao, viêm màng não, viêm não Nhật Bản… Từ khi khoa học tìm ra được vắc xin, các tác nhân gây bệnh ở trẻ dù không mất hẳn đi nhưng trẻ lại được bảo vệ tốt hơn và tránh được nhiều bệnh tật tấn công hơn.
Tiêm chủng là cách để cha mẹ bảo vệ con khỏi những tác nhân gây bệnh
Tiêm vắc xin mặc dù không thể bảo vệ trẻ tránh được bệnh tật hoàn toàn nhưng nó được đánh giá là phương pháp tốt nhất giúp giảm thiểu các bệnh nguy hiểm ở trẻ. Tiêm phòng là cách để cha mẹ bảo vệ con khỏi những tác nhân gây bệnh, phòng ngừa bệnh tật và giảm thiểu mức thấp nhất tỷ lệ tử vong do bệnh tật ở trẻ em.
Trong trường hợp, khi trẻ đã tiêm phòng nhưng vẫn bị bệnh thì bệnh sẽ nhẹ hơn và tránh được nguy hiểm cho con. Hơn nữa, các bác sĩ cũng sẽ có phác đồ điều trị hiệu quả và trẻ sẽ nhanh chóng phục hồi hơn.
Nước ta thuộc vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm, khí hậu quanh năm ẩm ướt tạo môi trường cho vi khuẩn gây bệnh sinh sôi phát triển và gây ra nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho mọi người. Vì thế, tiêm vắc xin phòng bệnh là điều mà cha mẹ cần thiết phải làm để bảo vệ con khỏi bệnh tật.
Tóm lại: Ngày nay, môi trường ô nhiễm, khí hậu biến đổi khiến virus, vi khuẩn biến đổi tinh vi và phức tạp hơn. Kéo theo việc xuất hiện những bệnh mới và việc chữa trị cũng phức tạp hơn. Các bậc phụ huynh cố gắng tiêm phòng và chọn cho con em chúng ta phương án tiêm phòng an toàn, hiệu quả.
